Vergi Dairesi Müdürlüğü
Vergi Dairesinin Tanımı, Mükelleflerin Bağlı Olacağı Vergi Dairesi
Vergi Dairesinin Tanımı
Vergi Usul Kanununun 4 üncü maddesi uyarınca, Vergi dairesi, mükellefi tesbit eden, vergi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairedir.
Vergi daireleri, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Hükümlerine göre aynı zamanda “Tahsil Dairesi”dir.
Vergi Dairesinin Yaptığı Görev ve İşlemler
Vergi daireleri, vergi kanunları ve özel kanunlar ile bu kanunlara dayanılarak Maliye Bakanlığınca belli edilen kamu gelirleri ile ilgili;
- mükellefi tespit,
- tarh,
- tahakkuk,
- tecil,
- tahsil,
- terkin,
- ödeme,
- iade ve
- muhasebe
işlemlerini yürütür.
Bu işlemlere ilişkin olarak vergi dairesi veya mükelleflerce yaratılan ihtilaflarla ilgili olarak, yargı mercii nezdinde Hazineyi temsilen dilek ve savunmalarda bulunması, gerektiğinde itiraz ve temyiz edilmesi, izlenmesi ve sonuçları ile ilgili işlemler de vergi dairelerince yerine getirilir.
Devlete ait menkul ve gayrimenkul malların satış, taksit, borçlanma ve kira bedelleri ile ecrimisil, bedelmisil, tavizat bedeli ve benzerlerinin tahsilat safhasına ilişkin işlemlerinin vergi dairelerince yürütülmesine Maliye Bakanlığınca karar verilebilir.
Yukarıda yazılı olanlar dışında kalan ve çeşitli kanunlarda belirtilen Devlet gelirlerinin de tarh, tahakkuk ve tahsil işlemleri vergi dairelerince yürütülür.
Ayrıca vergi dairesi başkanlığı şeklinde kurulan vergi daireleri; kendi mükellefleri ile sınırlı olmak üzere 178 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve diğer ilgili kanun ve kanun hükmünde kararnameler ile gelir müdürlüğüne verilen görevlere ilişkin işlemleri, vergi incelemelerini, hazine avukatları vasıtasıyla vergi davalarına yönelik işlemleri, bünyesinde kurulan takdir ve uzlaşma komisyonları vasıtasıyla da takdir ve uzlaşma işlemlerini yürütür.
Vergi Daireleri Nerelerde Kurulur?
İl merkezlerinde (Büyükşehir Belediye sınırları içindeki ilçeler dahil) iş hacmine göre Vergi Dairesi Başkanlığı bulunan yerlerde Başkanlığa, bulunmayan yerlerde defterdarlığa bağlı olarak bir veya birden çok başkanlık veya müdürlük şeklinde vergi dairesi kurmaya, vergi dairelerine bağlı şubeler açmaya ve vergi dairelerinin yetki alanı ile vergi dairelerini vergi türleri, meslek ve iş grupları itibariyle belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
İlçelerde, malmüdürünün yönetimi altında bağlı vergi dairesi kurulur. Ancak, Maliye Bakanlığının gerekli gördüğü ilçelerde defterdarlığa bağlı bir veya birden çok başkanlık veya müdürlük şeklinde vergi dairesi kurulabilir.
Vergi dairelerinin kuruluş şekli, sayısı, faaliyet bölgesi, bunların hangi vergi, resim ve harçların tahakkuk ve tahsili ile uğraşacakları Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Vergi Dairelerinin Yetki Alanı
Vergi dairelerinin yetki alanı, kurulduğu ilçenin idari sınırları ile çevrelenir. Birden çok vergi dairesi kurulmuş olan il ve ilçe merkezlerinde yetki alanı sınırları Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Mükelleflerin vergi uygulaması bakımından hangi vergi dairelerine bağlı oldukları vergi kanunları ile belirlenir. Ancak, Maliye Bakanlığı gerekli gördüğü hallerde, mükelleflerin işyeri ve ikametgah adresleri ile ilçelerin idari sınırlarına bağlı kalmaksızın vergi dairelerini ve vergi dairelerinin yetki alanını belirlemeye yetkilidir.
Birden çok vergi dairesi kurulan il ve ilçe merkezlerinde işyeri ya da ikametgahları bağlı olduğu vergi dairesinin yetki alanı dışında bulunan mükelleflere ilişkin kovuşturma, yoklama, tebliğ gibi işlemlerin, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesince veya mükellefin iş yahut ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesince yürütülmesine Maliye Bakanlığınca karar verilir.
İl ve ilçe merkezlerinde iş hacmi dikkate alınarak birden çok vergi dairesi kurulması halinde, bunların iştigal konuları Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Mükelleflerin Bağlı Olacağı Vergi Dairesi Hangisidir?
Mükelleflerin, vergi uygulaması bakımından hangi vergi dairesine bağlı oldukları vergi kanunları ile belirlenir. Ancak Maliye Bakanlığı, gerekli gördüğü hallerde, mükelleflerin işyeri ve ikametgâh adresleri ile il ve ilçelerin idarî sınırlarına bağlı kalmaksızın vergi daireleri ve bölge bilgi işlem merkezleri kurmaya, vergi dairelerine bağlı şubeler açmaya ve vergi dairelerinin yetki alanı ile vergi türleri, meslek ve iş grupları itibariyle mükelleflerin bağlı olacakları vergi dairesini belirlemeye yetkilidir.
Yukarıdaki yetki uyarınca Maliye Bakanlığınca yapılan belirlemeler çerçevesinde mükellefler hangi vergi dairesine bağlı olduğunu aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde tayin edebilirler:
Kurumlar Vergisi Mükelleflerininin Bağlı Olduğu Vergi Dairesi.
Kurumlar vergisinde tam mükellefiyette, kurumun kanuni veya iş merkezinin bulunduğu yerde tarha yetkili vergi dairesi mükellefin bağlı olduğu vergi dairesidir. Ancak İstanbul’da “Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Mükellefi” olarak tayin edilen mükellefler için söz konusu kural geçerli değildir. Bu mükellefler İstanbul’un hangi ilçesinde olursa olsun, Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığının mükellefidirler.
Gelir Vergisi Mükelleflerinin Bağlı Olduğu Vergi Dairesi
Gelir vergisinde, mükellefin kanuni ikametgahının, bulunduğu yer vergi dairesidir.
ANCAK;
1- Maliye Bakanlığına tanınan yetki uyarınca; bütün il ve ilçelerde bulunan gelir vergisi mükelleflerinin işyerinin veya işyeri merkezinin bulunduğu,
2- Gelirleri; sadece zirai kazanç, ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlardan veya bunların bir kaçından veyahut tamamından ibaret olan mükellefler ile belli bir işyeri bulunmaksızın çalışan ticaret ve serbest meslek erbabının ikametgahının bulunduğu
yerde tarha yetkili vergi dairesidir.
Bağlı Olacağım Vergi Dairesini Nasıl Öğrenirim?
Kurumlar vergisi mükellefi iseniz kanuni veya iş merkezinizin bulunduğu adresin hangi vergi dairesinin yetki alınana girdiğini öğrenmeniz gerekir. Bulunduğunuz ilçede tek vergi dairesi varsa sorun yoktur. O vergi dairesinin mükellefisinizdir.
Gelir vergisi mükellefleri için gelirleri; sadece zirai kazanç, ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlardan veya bunların bir kaçından veyahut tamamından ibaret olan mükellefler ile belli bir işyeri bulunmaksızın çalışan ticaret ve serbest meslek erbabının bağlı olacağı vergi dairesi ikametgahının bulunduğu yerde tarha yetkili vergi dairesidir. Diğer gelir vergisi mükelleflerinin bağlı olacağı vergi dairesi ise işyeri merkezinin bulunduğu vergi dairesidir.
Ancak büyükşehirlerde birden fazla vergi dairesi bulunabilmektedir. Bu durumda ilgili ildeki Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlığın internet sitesinden vergi dairelerinin tarha yetkili olduğu bölgeleri öğrenmeniz gerekir. Böylece hangi vergi dairesinin mükellefi olacağınızı tayin edersiniz.
